Nhắc đến cụm từ “tâm lý thị trường”, hẳn nhiều người mới sẽ không khỏi ngạc nhiên khi một khái niệm mang tính trừu tượng này lại tác động không ít đến hành trình tìm kiếm lợi nhuận của nhà đầu tư. Vì thị trường có thể hiểu đơn giản là bao gồm vô số người chơi khác nhau, hầu hết là người thật, họ có tâm lý chuyển biến không ngừng. Thị trường tài chính được điều khiển bởi cảm xúc, đây là nơi các nhà giao dịch hiểu biết kiếm tiền. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu về khái niệm và các loại tâm lý thị trường, cách phân biệt và chu kỳ của nó.
Tâm lý thị trường là gì?
Thuật ngữ “tâm lý thị trường” (Market sentiment) dùng để chỉ tâm lý của thị trường trong phiên giao dịch hiện tại. Chúng ta có thể so sánh tâm lý của thị trường với tâm trạng của con người. Tâm lý thị trường có thể thay đổi nhanh chóng vì nhiều lý do khác nhau, bởi nó bị tác động bởi suy nghĩ, cảm xúc và hành động.
Ngoài ra, mỗi nhà giao dịch đều có quan điểm hoặc cách giải thích riêng của họ về cách mà thị trường di chuyển. Mọi ý nghĩ, ý kiến mà nhà giao dịch được chỉ ra bởi các lệnh mua và bán, từ đó định hình tâm trạng chung của thị trường.
Khi tâm lý thị trường diễn ra tích cực thì sẽ tạo ra xu hướng tăng giá (thường được gọi là thị trường tăng giá – bullish). Ngược lại được gọi là xu hướng giảm khi giá liên tục giảm – bearish. Do đó, tâm lý thị trường bao gồm các ý kiến và cảm xúc cá nhân của tất cả các nhà giao dịch và nhà đầu tư trên thị trường tài chính. Nói cách khác, đó là mức trung bình về cảm giác của những người tham gia giao dịch trên thị trường.
Cách nhận biết tâm lý thị trường
Hãy luôn dành thời gian để khám phá thị trường tài chính toàn cầu với nhiều loại thông tin được công bố và tất nhiên không phải tất cả chúng đều tác động đến thị trường cùng một mức độ.
Diễn biến tâm lý thị trường có thể chia thành 3 dạng. Chẳng hạn như:
- Tuyệt vọng, bi quan (bearish)
- Không quan tâm (neutral)
- Lạc quan, hứng khởi (bullish)
Là một nhà giao dịch, công việc của trader là đánh giá xem thị trường đang “nghĩ” gì. Khi các chỉ số và dấu hiệu cho thấy thị trường sắp đi lên hoặc khi nền kinh tế sắp đi xuống. Tâm lý thị trường thường có xu hướng dẫn dắt thị trường trong ngắn hạn. Trong một khoảng thời gian ngắn, diễn biến trên thị trường hoàn toàn dựa trên cảm xúc, tâm lý và tin tức của người giao dịch. Khi giao dịch khung thời gian lớn hơn, nhà đầu tư cần lưu ý đến các yếu tố cơ bản ảnh hưởng đến tâm lý thị trường như: lịch kinh tế, tình hình cung ứng một số nguyên liệu trên thế giới, thời tiết, công nghệ, tình hình chính trị, tiền tệ của các nước liên quan đến thị trường, loại nguyên liệu mà bạn đang kinh doanh…
Để giao dịch dựa trên tâm lý thị trường, bạn cần nhận thức được sự thay đổi của tâm lý thị trường. Tâm trạng này thay đổi rất nhanh do nhiều loại tin tức: có thể có dữ liệu phát hành, có báo cáo, thay đổi chính trị hoặc sự kiện bất ngờ. Về cơ bản, bạn luôn có cơ hội giao dịch khi tâm lý thị trường thay đổi. Hãy nhớ rằng việc sử dụng phương pháp tâm lý đối với thị trường sẽ không cho phép bạn xác định các điểm vào và ra cho mỗi giao dịch.
Cách đo chỉ số tâm lý thị trường
Chỉ số VIX
Là một chỉ số khá phổ biến được sử dụng trên các nền tảng giao dịch quyền chọn. Nó là thước đo kỳ vọng của nhà đầu tư cũng như các xu hướng ngắn hạn mới nổi. Chỉ số này cũng mô tả giá cổ phiếu của S&P 500. VIX của Đức được tính từ giá trung bình của S&P 500, được biểu thị bằng phần trăm, mô tả hướng tương lai của thị trường.
Chỉ báo Tâm lý Thị trường
Dữ liệu thị trường luôn là nguồn thông tin quan trọng để đánh giá tâm lý trên thị trường ngoại hối. Do đó, số lượng giao dịch trên CFTC thường được giám sát chặt chẽ. Ngoài ra, hãy chú ý đến báo cáo thông tin về các giao dịch hợp đồng chưa được tiết lộ trên sàn giao dịch. Thông tin này cho thấy những đồng tiền nào đang thống trị thị trường.
Sàn FX hiện đã cập nhật thông tin chi tiết về số lượng giao dịch và hướng di chuyển của tiền tệ. Do đó, thị trường ngoại hối được phân phối và không có nền tảng giao dịch nào đủ lớn để tổng hợp dữ liệu giao dịch từ khắp thị trường thế giới.
AII Bull and Bear
Đây là cách cung cấp dữ liệu từ một cuộc khảo sát do nhiều chuyên gia ở Phố Wall thực hiện. Mỗi khi đến cuối tuần, nhà đầu tư chỉ cần trả lời một số câu hỏi đơn giản, kết quả sau đó sẽ được tổng hợp và cung cấp công khai. Khảo sát tâm lý này là nguồn thông tin quan trọng giúp nhà đầu tư dự đoán tâm lý thị trường.
Tâm lý thị trường hàng hóa phái sinh
Để cập nhật những diễn biến của thị trường hàng hóa phái sinh, bạn có thể theo dõi chuyên mục nhận định thị trường hàng hóa mỗi ngày của Gia Cát Lợi. Bản tin nhận định thị trường là bản tin cho đội ngũ phân tích có nhiều kinh nghiệm và kiến thức trong lĩnh vực đầu tư hàng hóa của công ty Gia Cát Lợi thực hiện. Bản tin được cập nhật sớm nhất mỗi ngày nhằm mang những thông tin bổ ích đến quý nhà đầu tư một cách kịp thời nhất.
